آية الله دكتر سيد محمد حسيني بهشتي در دوم آبان سال 1307 در محله لومبان اصفهان به دنيا آمد. شهيد بهشتي تحصيلات خود را تا پايان سال دوم دبيرستان در آن شهر گذراند. به خاطر علاقه شديدي كه به علوم اسلامي داشت به حوزه علميه اصفهان وارد شد. دروس علمي را تا اواخر سطوح عاليه در همان حوزه خواند و در سال 1325 راهي حوزه علميه قم گرديد. ايشان پس از طي يك سلسله آموزش ها و كسب فيض از محضر اساتيد و مراجع، به خصوص امام خميني (ره) با عده اي از فضلاي حوزه، درس اصول و فقه آية الله داماد را كه مورد علاقه طلاب جوان بود بنيانگذاري كرد. همچنين به همراه دوستان ديگرچون آية الله شهيد مطهري و فقهاي ديگر در درس خارج امام خميني ( ره) حاضر شدند.

شهيد بهشتي پس از اخذ ديپلم در سال 1330 دوره ليسانس دانشكده الهيات و معارف اسلامي و همچنين در سال 1338 دوره دكتراي اين دانشكده را به پايان رسانيد. وي از سال 1330 تدريس در دبيرستانهاي قم را آغاز كرد و در سال 1333 دبيرستان دين و دانش قم را تاسيس نمود. از جمله خدمات فرهنگي ارزنده شهيد بهشتي، مي توان ايجاد امكانات آموزش زبان و علوم روز را براي فضلاي حوزه علميه قم نام برد. درهمين رابطه كانون اسلامي دانش آموزان و فرهنگيان قم را پايه گذاري كرد. شهيد بهشتي در سال 1342 مدرسه علميه حقاني را تاسيس كرد و به كمك جمعي از فضلاي حوزه علميه اقدام به تشكيل گروه تحقيقاتي پيرامون حكومت در اسلام نمود. در همان اوقات توسط سازمان امنيت " ساواك" از قم به تهران انتقال يافت و در سال 1343 در تهيه برنامه جديد تعليمات ديني مدارس شركت كرد و يك سال بعد يعني در سال 1344 به آلمان عزيمت كرد. در آنجا علاوه بر يك سلسله آموزشها و حركتها كه به طور طبيعي ناشي از اصالت فكري و عمق مغز ايدئولوژيك وي بود به بنيانگذاري گروه فارسي زبان در انجمنهاي اسلامي دانشجويان در اروپا اقدام كرد.

شهيد بهشتي در سال 1349 به تهران بازگشت و جلسات تفسير قرآن ايجاد كرد . در همين رابطه با همكاري شهيد دكتر باهنر و ديگران در آموزش و پرورش مشغول تهيه كتاب تعليمات ديني مدارس شدند. در آذرماه 1357، ضمن تلاش گسترده اي جهت ايجاد روحانيت مبارز تهران به اتفاق شهيدان استاد مطهري و دكتر مفتح و آيات عظام مهدوي كني و امامي كاشاني كوشيد وجمعي ديگراز علماي مبارز درسراسر ايران به عنوان يك هسته اساسي از آن حمايت كرده و به آن پيوستند. طي سالهاي 1329 تا 1332 در دفاع از حكومت ملي دكتر مصدق به همراه روحانيت مبارز از چهره هاي فعال و كارسازي بود كه در به راه انداختن تظاهرات ضد رژيم در اصفهان نقش مهمي داشت.

بهشتي تنها، مرد علم و بيان و قلم نبود بلكه در ميدان مبارزه نيز مردانه جنگيد. به ويژه ازآغاز قيام امام خميني (ره) در سال 1341، به همكاري با جمعيتهاي مؤتلفه اسلامي برخاست و به عضويت شوراي روحانيت آن انتخاب گرديد.

او در برگزاري راه پيمايي هاي عظيم چهارم شوال و تاسوعا و عاشوراي 57 نقشي مؤثر داشت. سخنرانيهاي پرشور شهيد مخصوصاً در روز 16 شهريور در مسجد صاحب الزمان " عج" تحرك فراواني به مردم داد. هنگامي; كه امام (ره) در پاريس بودند، براي تبادل نظر با امام (ره) به آنجا رفت و سپس به فرمان امام(ره) به عضويت شوراي انقلاب اسلامي ايران برگزيده شد. نقش موثر و رهبري كننده ايشان در آن زمان كاملاً محسوس بود. شهيد بهشتي هنگام شهادت علاوه بر رهبري حزب جمهوري اسلامي و عضويت شوراي انقلاب، رئيس ديوان عالي كشور نيز بود